Ýttu á Ctrl/Cmd + P til að prenta
eða vista sem PDF skjal

pund, danskt

= 2 merkur = 16 únsur = 32 lóð = 128 kvint / kvintin = 512 ort. Fyrir 1700 var í Danmörku yfirleitt notað orðið skálapund (danska: skålpund), síðar aðeins pund, en þyngdarmunur var enginn. Raunar var þyngdin fyrrum misjöfn eftir stöðum í Danmörku. Árið 1683 var Kaupmannahafnar skálapund látið ná til ríkisins alls. Er venja að telja það jafngilda 496 grömmum í nútíma metrakerfi. Í Danmörku var ákveðið árið 1839, að 500 grömm væru í pundi, og árið 1861, að 1 pund deildist í 100 kvint og 1 kvint í 10 ort. Þessar breytingar tóku gildi á Íslandi sumarið 1867.1Lovsamling for Island XIX, bls. 350–351. — 16 pund voru 1 lísipund, 20 lísipund (320 pund) voru 1 skippund.2Hagskinna. Sögulegar hagtölur um Ísland, bls. 922; Poul Thestrup, Pund og alen, bls. 28. — Pund gat einnig verið haft um 12 pund þurrvöru 3Sigfús Blöndal, Íslensk-dönsk orðabók. Reykjavík 1920–1924, bls. 629. — Arnór Sigurjónsson segir um pund: „í Búalögum því nær alls staðar 24 merkur (gamla lísipundið), líka stundum notuð karlkynsmyndin pundur.“4Búalög. Verðlag á Íslandi á 12.–19. öld. Bókarauki með Árbók landbúnaðarins 1966. Reykjavík 1966, bls. 69.

Sjá nánar í Mál og vog.

Tilvísanir

Tilvísanir
1 Lovsamling for Island XIX, bls. 350–351.
2 Hagskinna. Sögulegar hagtölur um Ísland, bls. 922; Poul Thestrup, Pund og alen, bls. 28.
3 Sigfús Blöndal, Íslensk-dönsk orðabók. Reykjavík 1920–1924, bls. 629.
4 Búalög. Verðlag á Íslandi á 12.–19. öld. Bókarauki með Árbók landbúnaðarins 1966. Reykjavík 1966, bls. 69.